In onze enquête over wat LGBTQIA+ jongeren belangrijk vinden met het oog op de komende Europese, federale en Vlaamse verkiezingen op 9 juni 2024, vroegen we om de acht thema’s van çavaria’s eisenpakket te rangschikken naar belangrijkheid: onderwijs, werkomgeving, welzijn, familie en directe omgeving, buitenlandsbeleid, geweld en discriminatie, asiel en migratie. Onderwijs kwam hierbij overtuigend als derde belangrijkste uit de bus. Om jullie een handig overzicht te geven van hoe de politiek ten opzichte van LGBTQIA+ inclusief onderwijs staat, belichten we in dit artikel de 6 stellingen van çavaria. Daarnaast lichten we ook de (bijkomende eisen van) de zeven grootste Vlaamse partijen toe, namelijk PVDA, Vooruit, Groen, CD&V, Open Vld, N-VA en Vlaams Belang.
Çavaria bracht in juni 2023 eisenpakket uit, waarna er aan de politieke partijen gevraagd werd deze eisen op te nemen in hun partijprogramma’s. Daarnaast vroegen ze ook om een reactie op ons eisenpakket. Op hun website kun je de uitgebreide informatie lezen, wij geven hier de samenvatting weer.
Voor het thema ‘onderwijs’ waren er zes stellingen, namelijk:
1) In alle lerarenopleidingen is er een verplichte module waarin toekomstige leerkrachten leren hoe ze LGBTI+ acceptatie in de school en maatschappij kunnen vergroten.
2) Er is financiering voor initiatieven van leerlingen die LGBTI+ zichtbaarheid en aanvaarding op hun school willen verbeteren, zoals Gender en Seksualiteit Allianties (GSA’s).
3) Gender- en seksuele diversiteit zijn opgenomen in de leerplannen van het basis- en secundair onderwijs.
4) De Vlaamse overheid heeft een engagementsverklaring over seksuele oriëntatie, gendernormen en genderidentiteit. Daarin vraagt ze onderwijskoepels om actief te werken aan LGBTI+ aanvaarding via verplichte lessen over deze thema’s en een genderbeleid.
5) Officiële communicatie zoals brieven, diploma’s, inschrijvingsformulieren en digitale schoolplatformen zijn opgesteld in genderinclusieve taal.
6) Elke vijf jaar is er onderzoek naar het welbevinden en de schoolervaringen van LGBTI+ leerlingen in het secundair onderwijs. De overheid doet dit zelf of voorziet het nodige budget.
De tabel geeft kort weer in welke mate de partijen akkoord gaan met de stellingen van Çavaria (++ zeer eens; + eens; - oneens; -- zeer oneens; / niet bevraagd). Hieronder overlopen we per partij in hoeverre ze akkoord gaan met de stellingen en welke standpunten zij innemen.
PVDA
PVDA gaat akkoord met alle stellingen. Ze pleiten voor preventie en sensibilisering door in te zetten op de lerarenopleidingen waar professionals leren omgaan met pestgedrag en haatspraak. Ook moet er verplicht aandacht gespendeerd worden aan LGBT+ thema’s tijdens de lessen en moet de diversiteit opgenomen worden in de leerdoelen. Het steunen van studentenprojecten die bijdragen tot de zichtbaarheid van LGBTQ+ personen zijn essentieel voor sensibilisering. Ook gerichte campagnes in de media, sportclubs, verenigingen, online, op de werkvloer en in het onderwijs worden aangehaald als strategieën.
Naast preventie en sensibiliseren pleit PVDA ook voor het gebruik van genderinclusieve taal tijdens officiële communicatie en certificaten van de onderwijsinstellingen. Om de vooruitgang te monitoren, willen ze tevens een vijfjaarlijks welzijnsonderzoek uitvoeren van LGBTQ+ leerlingen in het secundair onderwijs.
Groen
Net zoals PVDA, wil Groen ook inzetten op het creëren van veilige ruimtes in het onderwijs, zowel voor studenten als voor leerkrachten, door aandacht te spenderen aan LGBT-thema’s tijdens de lerarenopleidingen en bijstandertrainingen te voorzien zodat de professionals op een gepaste wijze kunnen ingrijpen. Om positieve attitudes bij leerlingen te krijgen, willen ze ook LGBT-thema’s verwerken in het verplichte curriculum en eindtermen, zodat leerlingen hierdoor basiskennis ontwikkelen. Ze ijveren dan ook voor het maken van inclusief lesmateriaal, in samenwerking met studenten en experten. Scholen moeten ook genderinclusieve taal gebruiken in hun communicatie en een vertrouwenspersoon voorzien. Het 5-jaarlijkse onderzoek naar het welzijn van LGBT-studenten moet tevens naar de leerkrachten gericht worden, zodat het onderwijs een inclusievere plek wordt voor alle LGBT-personen.
Vooruit
De standpunten van Vooruit zijn gelijkaardig als de vorige twee partijen. Daarnaast willen ze ook seksuele opvoeding moderniseren, zodat seksueel geweld en discriminatie voorkomen wordt. De gender- en seksuele diversiteit wil Vooruit ook verankeren in de eindtermen. Hiervoor wilt de partij inzetten op de bewustmaking van leraren via onder andere omstandertrainingen.
Daarnaast willen ze specifieke aandacht voor LGBT-personen in het anti-pestbeleid op scholen.
Open VLD
Open VLD is ‘zeer eens’ met alle stellingen van çavaria. Daar voegen ze ook nog aan toe dat toekomstige leerkrachten voorzien moeten worden van de nodige tools om bij te dragen aan een inclusievere samenleving. Ook willen ze de gender- en seksuele diversiteit in de leerplannen opnemen en neutrale seksuele voorlichting voorzien.
Ze gaan eveneens akkoord met het vijfjaarlijks onderzoek naar het welzijn van LGBT-studenten, maar willen dit verbreden naar de hele samenleving. Ze willen met andere woorden LGBT-personen in het algemeen bevragen.
CD&V
Het partijprogramma van CD&V voegt niets toe aan de stellingen van çavaria. Tijdens de bevraging gaven ze wel aan dat ze willen inzetten op de bewustmaking van toekomstige leraren door een verplichte module rond LGBTI+ acceptatie in de school en maatschappij te voorzien in de lerarenopleiding. Ook moeten studenteninitiatieven rond zichtbaarheid gefinancieerd worden en ijveren ze voor genderinclusieve communicatie. Ook wil CD&V een vijfjaarlijks welzijnsonderzoek naar de LGBT-leerlingen.
In tegenstelling tot de andere partijen gaat CD&V niet akkoord met het opnemen van de gender- en seksuele diversiteit in de leerplannen van het basis- en secundair onderwijs, of om deze thema’s op te nemen in het verplichte curriculum.
N-VA
N-VA besteedt ook weinig aandacht aan LGBT-personen in het onderwijs in hun partijprogramma. Wat wel vermeld wordt, is dat de partij bijzondere aandacht wil voor gender en seksualiteit in opleidingen, sensibiliseringcampagnes en omstaandertrainingen voor professionals. Hiermee bedoelen ze echter niet dat een verplichte module rond LGBT+ acceptatie in de lerarenopleiding ontwikkeld moet worden.
Hoewel de partij gender- en seksuele diversiteit wil opnemen in de leerplannen van het basis- en secundair onderwijs, wil N-VA niet dat er verplichte lessen voorzien worden rond LGBT-thema’s. Ook wil de partij geen financiering voor studenteninitiatieven rond LGBT+ zichtbaarheid voorzien of genderneutrale communicatie implementeren in het onderwijs.
Wel achten ze het belangrijk dat een vijfjaarlijks welzijnsonderzoek gevoerd wordt naar LGBT+ studenten.
Vlaams Belang
Vlaams Belang is niet bevraagd geweest door çavaria. Uit hun partijprogramma blijkt dat ze geen genderideologie of zogenaamde 'woke-ideologie' in het onderwijs willen en dat het eisen dat het anti-censuurbeleid nageleefd wordt. Wel ijveren ze voor “een onafhankelijk onderzoek naar de aanwezigheid van de woke-ideologie in het hele Vlaams onderwijs, omdat die leidt tot (zelf) censuur van studenten en personeel”. Ook stelt de partij dat onderzoeks- en innovatiebeleid niet gedicteerd mag worden door politieke agenda’s.
Wie zijn we?
We zijn de Werkgroep Politiek van Wel Jong (ja, we zoeken nog steeds een naam die fancy'er klinkt!): Dorina (zij/haar), Margo (zij/haar), Remus (hij/hem, die/hun) en Renee (zij/haar)! We willen onszelf en anderen bekender doen worden met de politiek - die ons tenslotte allemaal aan belangt!